-
1 brać
impf wziąć* * *1. (biorę, bierzesz); perf; wziąć; vtto take; ( wynagrodzenie) to receive; ( kąpiel) to take, to have; ( przykład) to follow, to copy; ( posadę) to take, to assume; ( obowiązek) to take on2. vi( o rybie) to bitebierze mnie ochota na... — I feel like...
brać (wziąć perf) coś do siebie — to take sth personally
brać (wziąć perf) coś dosłownie/poważnie — to take sth literally/seriously
brać (wziąć perf) kogoś za kogoś innego — to take sb for sb else
* * *I.brać1ipf.1. (= chwytać) take, pick up; brać coś od kogoś take sth from sb; brać coś palcami/widelcem pick sth up with one's fingers/with a fork; brać kogoś za rękę take sb by the hand; brać kogoś w ramiona take sb in one's arms; embrace sb; brać kogoś/coś na kolana place sb/sth on one's lap; weź dwa jajka i cztery łyżki cukru take two eggs and four spoonfuls of sugar; brać coś garściami take handfuls of sth; brać coś po kawałku take sth bit by bit; brać coś do kieszeni put sth in one's pocket; biorę cię za słowo I'll take you at your word; I'll hold you to your promise; brać coś na warsztat pot. start working on sth.2. (= zabierać z sobą) take (out); brać kogoś na obiad take sb out for dinner; brać psa na spacer take the dog for a walk.3. (= przyjmować na siebie) take (on), assume, accept; brać na siebie odpowiedzialność take l. assume responsibility (za kogoś/coś for sb/sth); brać coś na swoje barki l. ramiona przen. take sth on one's shoulders; brać coś na swoje sumienie feel responsible for sth.4. (= podejmować) take up, accept; brać pracę w supermarkecie take up a job in a supermarket.5. (= przyjmować, dostawać) take, receive, get; brać łapówki take bribes; brać pensję receive a salary; ile bierzesz miesięcznie? how much do you get a month?6. (= nabywać) purchase, buy; brać coś na kredyt/na raty buy sth on credit/on an installment plan; biorę tę książkę I'll take this book.7. (= wynajmować) take; brać w dzierżawę rent, lease; brać taksówkę take a taxi; brać pokój z widokiem na morze take a room with a view of the sea.8. (= zdobywać siłą) take, capture, seize; brać zakładników/jeńców take hostages/prisoners; brać kogoś do niewoli take sb into captivity; take sb prisoner; brać kogoś w karby bring sb under control; brać kogoś w dwa ognie take sb from two sides; brać miasto siłą capture l. seize a town; brać kogoś na lep l. na plewy take sb for a ride.9. (= kochać się z) make love to (sb); take (sb); brał ją podczas przechadzek he took her during walks; brać kogoś siłą rape sb.10. (= ogarniać) bierze mnie ciekawość I'm getting curious; strach mnie bierze I'm getting scared; bierze mnie znużenie I'm getting tired; litość bierze, kiedy się na to patrzy it's a pitiful sight.11. (= wykorzystywać jako źródło) take; brać przykład l. wzór z kogoś/czegoś take sb/sth as an example; brać pomysł z głowy come up with an idea; brać źródło l. początek originate.12. (= zatrudniać, przyjmować) take (on), hire; brać gosposię hire a housekeeper; brać sobie pomocnika take an assistant; brać kogoś za żonę/męża take sb for one's (wedded) wife/husband.13. (= przezwyciężać, pokonywać) take; brać zakręt zbyt ostro take a corner too fast; brać biegacza na ostatniej prostej overtake a runner on the final staightaway; koń bezbłędnie bierze przeszkody the horse takes fences faultlessly.14. (= stosować dla zdrowia l. higieny) take; brać środki przeciwbólowe take painkillers; brać kąpiel/prysznic take a bath/a shower.15. (uderzenie, atak) take, get, receive; brać baty/lanie get a whipping/a spanking; brać w skórę take a licking l. beating; brać za swoje be rewarded according to one's deserts; moje plany biorą w łeb my plans are coming to nothing.16. (= uważać, poczytywać) take; brać coś za żart take sth as a joke; brać coś dosłownie/poważnie take sth literally/seriously; brać coś za punkt honoru take sth as a point of honor; brać coś do siebie take sth personally; za kogo mnie bierzesz? what do you take me for?; brać coś za dobrą monetę take sth at face value; biorą mnie często za mojego brata I'm often mistaken for my brother.17. ( o rybie) bite, take (the bait).18. ( w różnych utartych zwrotach) brać kurs na Nowy Jork set a course for New York; brać miarę take measurements; brać górę get the upper hand ( nad kimś over sb); brać rozpęd gain speed; brać odwet take revenge (na kimś/czymś on l. upon sb/sth); brać czyjąś stronę take sb's side; brać udział take part; be involved; participate ( w czymś in sth); brać ślub get married; brać coś na rozum pot. think sth through; brać pod uwagę l. pod rozwagę l. w rachubę take sth into consideration; brać coś do serca take sth to heart; brać nogi za pas take to one's heels; mróz bierze it's beginning to freeze; brać kogoś do galopu pot. spur sb on; get sb into (high) gear; diabli mnie biorą pot. it burns me up.II.brać2f.brotherhood, fellowship; brać myśliwska/aktorska fellow hunters/actors; brać szlachecka hist. gentry.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > brać
-
2 rzecz
f 1. (przedmiot) thing- rzeczy osobiste personal belongings- biuro rzeczy znalezionych the lost property office- zabrał ze sobą tylko najpotrzebniejsze rzeczy he took only the most necessary things with him- zabrał wszystkie swoje rzeczy i poszedł he took all his stuff a. belongings and went- traktował ją jak swoją rzecz he treated her as his plaything2. (sprawa) matter, question- to nie twoja rzecz it’s none of your business- jej źródło utrzymania to drażliwa rzecz the source of her income is a touchy matter3. (nieokreślone zjawisko) thing- zajmować się różnymi/wieloma rzeczami to be engaged in various/many things- wykształcenie i wychowanie to dwie różne rzeczy education and upbringing are two different things a. matters- lubi malować, rysować i w ogóle takie rzeczy pot. he likes painting and drawing and stuff like that pot.- jest kilka rzeczy, które lubię, na przykład truskawki there are a number of things I like, for example strawberries- ludzie mówili różne rzeczy people were saying all sorts of things4. (treść myśli, wypowiedzi) thing- brać rzecz dosłownie to take it literally- ujmować rzecz jednostronnie to take a one-sided view of the matter- mówił o niej nieprzyjemne rzeczy he said unpleasant things about her- chciał wyrazić tę rzecz w słowach he tried to express the thing in words5. (zadanie, obowiązek) business- to nie twoja rzecz it’s none of your business, it’s of no concern to you- rzeczą pisarza jest przede wszystkim dostarczanie dzieł literackich it’s a writer’s job to produce literature6. (wydarzenie, fakt, okoliczność) thing- stała się nieprawdopodobna rzecz an unbelievable thing happened- to rzecz naturalna, że młody chłopak się zakochał it’s a natural thing for a young boy to fall in love7. Filoz. thing- rzecz sama w sobie the thing in itself8. (dzieło sztuki, utwór literacki, muzyczny) thing, piece- to dobrze napisana rzecz it’s a good piece of writing- czytałem ciekawą rzecz I read an interesting thing- komponował znakomite rzeczy he composed superb things; he composed great stuff pot.■ (cała) rzecz w tym, że… the thing is, …, the point is…- to moja/twoja/jego rzecz it’s my/your/his business- rzecz prosta of course, naturally- rzecz prosta, pomogę ci, ale… of course, I’ll help you, but…- brać się/wziąć się do rzeczy to get down to business; to get down to brass tacks pot.- nie od rzeczy będzie/byłoby… it wouldn't be a bad idea to…- nie od rzeczy byłoby przypomnieć jego osiągnięcia it would be worthwhile to recall his achievements- co to ma do rzeczy? what’s that got to do with it?- być do rzeczy to be all right pot.- to wypracowanie jest do rzeczy, całkiem niezłe the essay is sensibly written, not bad at all- ta dziewczyna jest całkiem do rzeczy the girl’s quite all right- nie twoją/jego/jej rzeczą jest…. it’s not your concern to …- błądzić jest rzeczą ludzką to err is human- istota a. sedno rzeczy the heart a. crux of the matter- ładne rzeczy! my word!- mówić do rzeczy to talk sense- mówić od rzeczy a. nie do rzeczy to talk nonsense- zbierali datki na rzecz bezdomnych they were collecting money for the homeless- nazwać rzecz po imieniu to call a spade a spade- nic z tych rzeczy pot. nothing of the kind a. of the sort- odbiegać od rzeczy to stray from the point, to digress- ogólnie/ściśle rzecz biorąc generally/strictly speaking- rzecz idzie o najwyższą stawkę it’s a matter of life and death- stan a. postać rzeczy state of affairs- to nie ma nic do rzeczy that’s beside the point- w samej rzeczy, nie o to mi chodzi in fact, this is not what I mean- wiadoma rzecza. jest rzeczą wiadomą, że… it’s a well-known fact that…- wiadoma rzecz jak jest w wojsku we all know what it’s like in the army- widzieć/wiedzieć, jak rzeczy stoją a. jak się rzeczy mają to know/to see how the land lies- lepiej żeby wiedział jak rzeczy stoją it would be better for him to know how matters stand- wielkie rzeczy! a. wielka (mi) rzecz! pot. big deal! iron.- wielka mi rzecz, każdy umie tak śpiewać! big deal, anyone can sing like that!- wracać/przystępować do rzeczy to return/come to the point- nie wtrącaj się w nie swoje rzeczy mind your own business- z natury rzeczy a. siłą rzeczy (quite) naturally- siłą rzeczy musiał tam pojechać events forced him to go there- znać się na rzeczy to know what’s what* * *-y; -y; gen pl; -y; f- rzeczy* * *f.1. (= przedmiot) thing, object.2. pl. (= własność, dobytek, strój, wyposażenie) things, belongings, property; to są moje rzeczy these are my things; rzeczy osobiste personal belongings l. possessions; biuro rzeczy znalezionych lost property office.3. (= sprawa, dziedzina) ( w wielu utartych wyrażeniach) ładne rzeczy! a pretty kettle of fish!; nic z tych rzeczy nothing of the kind l. sort; te rzeczy są mi obce these things aren't up my street; to moja rzecz it's my business; to nie moja rzecz it's none of my business; wielka mi rzecz! l. wielkie rzeczy! big deal!; wojsko to męska rzecz army life is for men; znać się na rzeczy know one's stuff; be knowledgeable.4. pl. (= naturalny bieg spraw) things, affairs; (zwykła) kolej rzeczy the (ordinary) course of things; stan rzeczy the state of affairs; siłą rzeczy of course, naturally; w gruncie rzeczy essentially.5. (= temat, treść, t. w licznych utartych zwrotach) issue, matter, topic, point; coś jest na rzeczy there's something in it; co to ma do rzeczy? what does that have to do with the matter at hand?; do rzeczy! back to the point; mówić do rzeczy/od rzeczy talk sense/nonsense; nazywać rzeczy po imieniu call a spade a spade; nie od rzeczy byłoby... it would not be amiss to...; ogólnie rzecz biorąc generally speaking; przystąpić do rzeczy get to the point; address the issue; rzecz w tym, że... the problem is that...; sedno/istota rzeczy the heart/crux of the matter; spis rzeczy (= spis treści) contents; to nie ma nic do rzeczy that's neither here nor there; to zmienia postać rzeczy that makes a difference; w rzeczy samej indeed; w tym (cała) rzecz that's the whole point.6. z przymiotnikami ( tworzy równoważniki zdań okolicznikowych) rzecz dziwna... strangely enough...; rzecz jasna... l. rzecz oczywista... of course..., needless to say..., it goes without saying that...; rzecz prosta... predictably (enough)...7. na rzecz kogoś/czegoś prawn. to l. for sb/sth; przekazać darowiznę na rzecz instytucji make a donation to l. for an institution; zasądzić coś na czyjąś rzecz adjudge sth to sb.8. fil. thing; rzecz sama w sobie thing-in-itself.The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > rzecz
-
3 wziąć
pf — brać impf Ⅰ vt 1. (chwycić) to hold, to take- wziąć kogoś w ramiona to hold/take sb in one’s arms- wziąć kogoś za rękę to take sb by the hand a. sb’s hand- wziąć kogoś pod ramię to take sb by the arm- wziąć coś w zęby to take sth in one’s teeth- wziął dziecko na ręce he picked up the child- wzięła dziecko na kolana she put the child on her lap2. (zabrać ze sobą) to take (out)- wziąć kogoś na narty/ryby/tańce to take sb fishing/skiing/dancing- wziąć kogoś na kolację/spacer to take sb out to dinner/for a walk- weź mnie ze sobą! take me with you!3. (otrzymać) to get [pensję, napiwek, zapłatę]- ile wziąłeś za samochód? how much did you get for your car?4. (na własność, w użytkowanie, pod opiekę) to take- wziąć coś w dzierżawę to take out a lease on sth- wziąć coś na kredyt/na raty to take sth on credit/in installments- wziąć psa ze schroniska to take a dog from the shelter5. (skorzystać) to take [sth] out, to take (out) [pożyczkę, urlop, zwolnienie] 6. (powierzyć funkcję) to employ [korepetytora, niańkę] 7. (do niewoli) to take [jeńców, zakładników]- wziąć kogoś żywcem to take sb alive8. (zaczerpnąć) to get [informacje, pomysł]; to take (z czegoś from sth) [cytaty, przykłady] 9 przen., książk. (odziedziczyć) to get (coś po kimś sth from sb)- urodę wzięła po matce she got her good looks from her mother- imię wziął po dziadku he is named after his grandfather10 pot. (włożyć) to put [sth] on, to put (on)- weź coś na głowę, bo jest zimno! put something on your head, it’s cold!11 pot. (pokonać) [koń] to clear, to take [przeszkodę]; [samochód] to take [zakręt] 12 pot. (wyprzedzić) [biegacz, kolarz] to overtake [współzawodnika] 13 (zastosować) to take [lekarstwo, pigułkę]; to have [masaże, zastrzyki] 14 (przyjąć) to take [pracę, stanowisko, zajęcie] 15 (użyć) to take [drzewo, mąkę] 16 (potraktować, zrozumieć) to take- wziąć coś do siebie to take sth personally- wzięła jego słowa poważnie/dosłownie/za żart she took his words seriously/literally/as a joke- przepraszam, wzięłam pana za kogoś innego I’m sorry, I mistook you for someone else17 (zdobyć w walce) to take [miasto, twierdzę]- wziąć fortecę szturmem to storm a fortress18 (przywłaszczyć sobie) to take- kto mi wziął pióro? who’s taken my pen?19 (dokonać czynności) to take [kąpiel, lekcje, miarę, oddech, prysznic]- wziąć ślub to get married20 pot. (usunąć) to take- weź nogi z kanapy! take a. get your legs off the sofa!- bierz a. weź to stąd zaraz! take it away right now a. this minute! pot.21 pot. (wywrzeć wpływ) to sway- wzięła go na litość ≈ she appealed to his better self- dał się wziąć na jej kłamstwa he was taken in by her lies22 (zobowiązać się) wziąć na siebie dodatkowe obowiązki to take on extra responsibilities- wziąć na siebie zrobienie czegoś to take it upon oneself to do sth- wziąć na siebie winę to shoulder a. take the blame23 (zacząć się przejawiać) to be felt- wzięła ją ciekawość/złość/zazdrość she was overcome with curiosity/anger/jealousy- wzięła go grypa he came down with the flu24 (porwać, wciągnąć) to captivate- tak go wzięły te komputery, że o niczym innym nie mówi he got so hooked on computers that he couldn’t talk about anything else25 (rozważyć) to take- weźmy (na przykład) sytuację we Francji… let’s take the situation in France (for example)…- weźmy inny przykład… let’s take another example…- razem wzięte taken together- jest mądrzejszy niż wy wszyscy razem wzięci he’s smarter than all of you put together pot.26 (dostać, oberwać) to get [baty, lanie] 27 pot. (uprawiać seks) to take [kobietę] Ⅱ wziąć się 1. (chwycić się) to hold- wziąć się za głowę/pod boki to hold one’s head/sides2. (chwycić się nawzajem) wziąć się w objęcia to hold each other- dzieci wzięły się za ręce the children took each other’s hands3. (zająć się) to get down (do czegoś to sth); to take [sth] up, to take up- wziąć się do pracy/nauki to get down to work/some studying- wziąć się do pióra/łopaty to take up writing/a spade- po pomalowaniu kuchni wziął się za salon having painted the kitchen he set to work on the living room4. (zwiększyć kontrolę) to crack down (za kogoś on sb); to do something (za kogoś/coś about sb/sth)- weź się wreszcie za syna! do something about your son at last!5. (pojawić się) to come- skąd się tu wziął ten talerzyk? where did that plate come from?6. (mieć źródło) [nieufność, niezadowolenie, problem] to stem (z czegoś from sth)* * *The New English-Polish, Polish-English Kościuszko foundation dictionary > wziąć
-
4 stem from
vt fusmieć swoje źródło w +loc, brać się z +gen -
5 Ursprung
-
6 wywodzić
wywodzić [vɨvɔʥ̑iʨ̑]1) ( uznawać za źródło)\wywodzić swoje pochodzenie od szlachty seine Herkunft aus dem Adel herleiten [ lub vom Adel ableiten]\wywodzić słowo z greki ein Wort aus dem Griechischen herleiten2) ( wyprowadzać) [hin]ausführen\wywodzić się z kogoś/czegoś von jdm/etw abstammen, sich +akk aus jdm/etw herleiten
См. также в других словарях:
źródło — {{/stl 13}}{{stl 8}}rz. n I, Mc. źródłodle; lm D. źródłodeł {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} miejsce wydostawania się z głębi ziemi wody; początek cieku wodnego : {{/stl 7}}{{stl 10}}Źródło rzeki. Źródła mineralne … Langenscheidt Polski wyjaśnień
brać – wziąć początek [źródło] — {{/stl 13}}{{stl 8}}{z czegoś} {{/stl 8}}{{stl 7}} zaczynać się od czegoś, mieć swój początek w czymś, wynikać z czegoś : {{/stl 7}}{{stl 10}}Noc świętojańska bierze swój początek z czasów pogańskich. {{/stl 10}} … Langenscheidt Polski wyjaśnień
brać — I ndk IX, biorę, bierzesz, bierz, brał, brany 1. «ujmować, chwytać, obejmować ręką, oburącz (także narządem chwytnym, np. u zwierząt, albo narzędziem); przystosowywać do niesienia, trzymania» Brać co palcami, ręką, zębami, łyżką, widelcem, łopatą … Słownik języka polskiego
wywieść — dk XI, wywieśćwiodę, wywieśćwiedziesz, wywieśćwiedź, wywieśćwiódł, wywieśćwiodła, wywieśćwiedli, wywieśćwiedziony, wywieśćwiedzeni, wywieśćwiódłszy wywodzić ndk VIa, wywieśćdzę, wywieśćdzisz, wywieśćwódź, wywieśćdził, wywieśćdzony 1. książk.… … Słownik języka polskiego
róg — 1. Pokazywać rogi «stawać się hardym, krnąbrnym, zuchwałym»: Tak to jest. Dzieci podporządkowują się woli starszych, bo nie mogą inaczej – aż do czasu, w którym niektóre zaczynają mimo wszystko pokazywać starszym rogi. To znaczy buntować się,… … Słownik frazeologiczny
bić — ndk Xa, biję, bijesz, bij, bił, bity 1. «zadawać razy, ciosy; chłostać, smagać» Bić kogoś pięściami, rózgą, kijem, batem. Bić kogoś, coś z całej siły, do utraty przytomności, do upadłego, ile wlezie. Bić po łapach; bić po plecach, po twarzy a. w… … Słownik języka polskiego
robota — ż IV, CMs. robotaocie; lm D. robotabót 1. «zespół czynności, akcji podejmowanych w celu wykonania, wyprodukowania, wytworzenia, dokonania czegoś; praca, działanie, działalność, robienie czegoś; robocizna» Łatwa, żmudna, niewdzięczna robota.… … Słownik języka polskiego
rzecz — ż VI, DCMs. y; lm MD. y 1. «przedmiot materialny, często w przeciwstawieniu do istoty żywej» Cenne, kosztowne, wartościowe rzeczy. Rzeczy powszedniego użytku. Rejestrować świat rzeczy i istot żywych. 2. zwykle w lm «przedmioty materialne, takie… … Słownik języka polskiego
wypływać — ndk I, wypływaćam, wypływaćasz, wypływaćają, wypływaćaj, wypływaćał 1. forma ndk czas. wypłynąć (p.) 2. «o wodach bieżących: brać początek, mieć źródło gdzieś» Wisła wypływa z gór … Słownik języka polskiego
z — I 1. «litera oznaczająca spółgłoskę z, wchodząca także w skład dwuznaków: rz, cz, sz, dz» ◊ Od a do z «od początku do końca; wszystko» 2. «spółgłoska przedniojęzykowo zębowa, szczelinowa, twarda, dźwięczna» II 1. «przyimek łączący się z… … Słownik języka polskiego
pochodzić — I {{/stl 13}}{{stl 8}}cz. ndk VIIb, pochodzićdzę, pochodzićdzi, pochodzićchodź {{/stl 8}}{{stl 20}} {{/stl 20}}{{stl 12}}1. {{/stl 12}}{{stl 7}} o człowieku: wywodzić się : {{/stl 7}}{{stl 10}}Ktoś pochodzi ze wsi, z rodziny inteligenckiej, z… … Langenscheidt Polski wyjaśnień